Wrzesień każdego roku szkolnego w gabinecie logopedycznym upływa na intensywnej pracy. Wtedy to, logopeda przeprowadza badania przesiewowe, a następnie diagnozuje wszystkie dzieci oraz młodzież ze Specjalnego Ośrodka Wychowawczego w Kielcach.
W wyniku tych działań wyłonieni zostają uczniowie, którzy są zakwalifikowani do terapii logopedycznej. Zajęcia odbywają się regularnie w poniedziałek, wtorek, środę i czwartek. Dla każdego ucznia jest opracowany indywidualny program terapii logopedycznej.
Każdy uczeń jest badany pod kątem:
- sprawności artykulacyjnej,
- zdolności artykułowania głosek,
- ich realizacji w mowie wyuczonej i spontanicznej,
- budowy anatomii jamy ustnej,
- kinestezji artykulacyjnej,
- percepcji słuchowej i wzrokowej,
- umiejętności analizy i syntezy głoskowej oraz sylabowej.
Dobór metod zawsze jest dostosowany do możliwości psychoruchowych wychowanka i jego potrzeb indywidualnych. Uczeń jest oceniany przez pryzmat swojej pracy, wysiłku i zaangażowania, a nie tylko poprzez końcowy efekt działania.
Wychowanek otaczany jest szczególną opieką, poprzez dobór odpowiednich metod i środków oddziaływań bezpośrednich takich jak: pogadanka, muzykoterapia, bajkoterapia, gry logopedyczne, ogólnorozwojowe, odgrywanie ról, elementy Metody Ruchu rozwijającego V. Sherborne, masaże logopedyczne: zewnętrzne i wewnętrzne oraz masaże relaksacyjne.
Terapia logopedyczna prowadzona jest w zakresie:
- kształcenia słuchowej percepcji mowy,
- wypracowania poprawności artykulacyjnej zaburzonych głosek,
- ćwiczenia oddechowe, fonacyjne i artykulacyjne,
- nauka oddychania przeponą,
- ćwiczenie kinestezji artykulacyjnej
- ćwiczenia słuchu fonemowego,
- usprawnianie motoryki narządów artykulacyjnych,
- wypracowanie poprawności artykulacyjnej zaburzonych głosek,
- bogacenie słownika biernego i czynnego,
- doskonalenie sprawności językowej,
- wzmacnianie procesów uwagowych,
- kształtowanie rozumienia wypowiedzi złożonych,
- rozwijanie umiejętności budowania dłuższych wypowiedzi,
- usprawnianie grafomotoryki,
- ćwiczenia słuchowe,
- ćwiczenia pamięci,
- podnoszenie sprawności komunikacyjnej,
- rozwijanie mowy dialogowej,
- kształtowanie prawidłowej wymowy poprzez korygowanie zaburzeń mowy.
Zalecana i stosowana stymulacja wielozadaniowa i wielozmysłowa.
- Ćwiczenia oddechowe kształtujące prawidłowy oddech, wydłużanie fazy wydechowej,
- Ćwiczenia słuchowe,
- Ćwiczenia fonacyjne,
- Masaże zewnętrzne oraz wewnętrzne z wykorzystaniem wibratora logopedycznego,
- Ćwiczenia artykulacyjne.
Usprawnianie mowy czynnej poprzez takie działania jak:
- ćwiczenia sprawności artykulacyjnej języka,
- ćwiczenia mimiczne warg,
- zabawy słuchowo-ruchowe,
- ćwiczenia prawidłowego połykania,
- wykorzystanie wokalizacji do wprowadzenia mowy czynnej,
- ćwiczenia mięśni około gębowych,
- praca nad zwiększeniem natężenia siły głosu,
- wzmacnianie wydmuchu powietrza,
- naśladowanie sekwencji dźwięków,
- nauka ekonomicznego zużycia powietrza,
- ćwiczenia prozodii mowy,
- ćwiczenia usprawniające ruchome części aparatu artykulacyjnego,
- naukę sygnalizowania potrzeb,
- poszerzanie słownictwa z najbliższego otoczenia,
- wprowadzanie metod alternatywnej komunikacji,
W czasie zajęć nie może zabraknąć:
- stymulacji zapachowych, wzrokowych i słuchowych,
- rymowanek i wierszyków rytmicznych, językołamaczy oraz ćwiczeń na piękną dykcję.
Bardzo ważnym czynnikiem współpracy terapeuty z pacjentem jest wzbudzanie wzajemnego zaufania, które zawsze procentuje lepszym kontaktem z uczniem. Z perspektywy doświadczeń zawodowych nauczyciel- neurologopeda, który pracuje z naszymi wychowankami wie, że terapia ma szansę tylko wtedy, gdy uczeń zaufa bezgranicznie nauczycielowi i zacznie wdrażać w życie jego wskazówki. W terapii logopedycznej oprócz zaangażowania ważna jest systematyczność, gdyż każda przerwa w terapii (ferie, wakacje, dłuższa choroba, długi weekend) wpływa na jakość mowy i sposób komunikowania z otoczeniem. W szczególności problem ten dotyka osób z niepełnosprawnościami, gdyż to właśnie ta grupa osób bez względu na rodzaj zaburzenia i niepełnosprawności boryka się z problemem nieprawidłowej komunikacji. Zajęcia logopedyczne pozwalają na złagodzenie tych barier językowych, polepszenie komunikacji, które w dużej mierze mogą im towarzyszyć przez całe życie. Tylko systematyczna praca nad właściwą komunikacją pozwoli naszym wychowankom na lepsze wyrażanie swoich potrzeb nie tylko w ośrodku, szkole, ale przede wszystkim poza nim- w codziennym życiu. Dlatego też, stwarzane są możliwości poznawania otaczającej rzeczywistości poprzez wielozmysłowe poznawanie otaczającego świata.